ΞΕΝΟΦΩΝΤΑ

 "Λακεδαιμονίων πολιτεία"

Μετάφραση: Στάθης Παπακωνσταντίνου

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Για τη μετάφραση του έργου, μού στάθηκαν χρήσιμες κάποιες σημειώσεις που είχα από τα μαθήματα του αείμνηστου καθηγητή της κλασικής φιλολογίας, Γιάννη Καμπίτση.

 Προσπάθησα να μην απομακρυνθώ από το κείμενο, γεγονός που μου δημιούργησε πρόσθετες δυσκολίες. Προσπάθησα να μην επαναλαμβάνω μονότονα κάποιες στερεότυπες αναφορές του Ξενοφώντα, ενώ υιοθέτησα σύγχρονο λεξιλόγιο, προκειμένου να αποδώσω τη συνθετότητα των αναφορών στο αρχαίο νομοθετικό πλέγμα.

 Σε κάθε περίπτωση, όμως, το κείμενο διαβάζεται  με ενδιαφέρον,  λόγω της καθαρότητας του ύφους, της σαφήνειας στην απόδοση των νοημάτων, αλλά κυρίως  στην έξυπνη θεματική διαίρεση με την οποία αναπτύσσει το θέμα.

Στο έργο αυτό ο Ξενοφώντας πλέκει το εγκώμιο του Λυκούργου, του μυθικού νομοθέτη της Σπάρτης και αναλύει  διεξοδικά το έργο του. Αν σε άλλα έργα η φιλοσπαρτιατική διάθεση του Ξενοφώντα εντοπίζεται σε υπαινιγμούς και ερμηνευτικές παρεμβάσεις, εδώ είναι κάτι παραπάνω από εμφανής. Άλλωστε το έργο αυτό, πιθανότατα της όψιμης συγγραφικής του περιόδου γράφεται, όταν ο συγγραφέας μας  έχει εξοριστεί από την πατρίδα του και φιλοξενείται από τους Σπαρτιάτες στην αγροτική περιοχή του Σκυλούντα  (Ηλεία).

Αναλαμβάνει να εξηγήσει το «Σπαρτιατικό θαύμα», ωστόσο σε κάποια σημεία ο λόγος του γίνεται αρκετά υπεραπλουστευτικός και το στοιχείο της υπερβολής κυρίαρχο. Το αρχικό του ερώτημα «πώς μια πόλη με τόσο λίγο πληθυσμό  μεγαλούργησε στην Ελλάδα» δεν είναι παρά η συγγραφική αφορμή για να υμνηθεί το μεγαλείο της Σπάρτης μέσα από τη μελέτη και την κατανόηση  των θεσμών. Για να καταστήσει σαφή τα σημεία της Σπαρτιατικής υπεροχής δεν διστάζει να προβεί σε σύγκριση των Σπαρτιατών με το σύνολο των Ελλήνων.  Παρακολουθώντας  τις ασχολίες και τα ενδιαφέροντα όλων των ηλικιών στη Σπάρτη, φωτίζονται αθέατες πτυχές και αναπλαισιώνεται  με ενάργεια  το περίγραμμα  της αρχαίας Σπαρτιατικής κοινωνίας.

                                                                                           1  2  3  4