ΘΕΜΑΤΑ

Α. Να μεταφράσετε  το παρακάτω κείμενο: (Μονάδες 40)

Respondit ille se esse Orcum. Tum terror Cassium concussit et e somno eum excitavit. Cassius servos inclamavit et de homine eos interrogavit. Illi neminem viderant. Cassius iterum se somno dedit eandemque speciem somniavit. Paucis post diebus res ipsa fidem somnii confirmavit. Nam Octavianus supplicio capitis eum adfecit ………………………

....................................................................................................................................................

Cum civitas bellum gerit, magistratus creantur cum vitae necisque potestate. Equestribus proeliis saepe ex equis desiliunt ac pedibus proeliantur: ephippiorum usus res turpis et iners habetur. Vinum a mercatoribus ad se importari non sinunt, quod ea re, ut arbitrantur, remollescunt homines atque effeminantur.

Σημείωση: Ως υποκείμενο στα ρήματα desiliunt, proeliantur, (non) sinunt, arbitrantur εννοείται η λέξη Germani.

Εκείνος απάντησε πως ήταν ο Πλούτωνας. Τότε τρόμος συντάραξε τον Κάσσιο και τον ξύπνησε. Ο Κάσσιος φώναξε τους δούλους του και τους ρώτησε γι αυτόν τον άνθρωπο. Εκείνοι (όμως) δεν είχαν δει κανένα. Ο Κάσσιος ξανακοιμήθηκε κι ονειρεύτηκε την ίδια μορφή. Λίγες μέρες αργότερα τα ίδια τα πράγματα επιβεβαίωσαν την αξιοπιστία του ονείρου: ο Οκταβιανός δηλαδή του επέβαλε την ποινή του θανάτου.

Όταν η χώρα τους κάνει πόλεμο, εκλέγουν άρχοντες με εξουσία ζωής και θανάτου. Στις ιππομαχίες συχνά πηδάνε από τα άλογα τους και πολε­μάνε πεζοί: η χρήση της σέλας θεωρείται ντροπή και μαλθακότητα . Δεν επιτρέπουν στους εμπόρους να φέρουν κρασί στη χώρα τους, γιατί εξαιτίας του, όπως πιστεύουν, οι άντρες γίνονται μαλθακοί κι εκθηλύνονται.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1.α. Nα γράψετε την κλητική των παρακάτω λέξεων στον αριθμό που βρίσκονται: homine, fidem, somnii, capitis, bellum, usus:

Μονάδες 6

Homo-fides-somnium-caput-bellum-usus

   β. Να γράψετε  τη γενική των παρακάτω συνεκφορών στον αριθμό που βρίσκονται. paucis diebus, eandem speciem, equestribus proeliis re turpis:

Μονάδες  8

Paucorum dierum-eiusdem speciei-equestrium proeliorum-rei turpis

2. Γράψτε τον τύπο που ζητείται για κάθε μια από τις παρακάτω λέξεις (Για τα απαρέμφατα να λαμβάνεται υπόψη το υποκείμενο):     (Μονάδες 18    12 x 1,5)

dedit:               Απαρέμφατο παρακειμένου της άλλης φωνής. datum esse

gerit:              β΄ενικό παρακειμένου της ίδιας φωνής. gessisti

adfecit:             β΄ ενικό  οριστικής παθητικού ενε  και μέλ.adficeris/ adficieris

viderant:        Απαρέμφατο μέλλοντα ίδιας φωνής.visuros esse

excitavit:        Απαρέμφατο παθητικού ενεστώτα. excitari

habetur:           Α΄ πληθυντικό μέλλοντα ίδιας φωνής.habebimur   

importari:    γ΄ πληθυντικό υπερσυντελίκου της άλλης φωνής.importaverant              

desiliunt:       Μετοχή ενεστώτα στη γενική ενικού αρσενικού γένους.desilientis

proeliantur:   Απαρέμφατο μέλλοντα της ίδια φωνής. proeliaturos esse (αποθ)

sinunt:       Μετοχή ενεστ  στην  ονομασ πληθυντ ουδετέρ γένους. sinentia

arbitrantur: Απαρέμφατο συντελεσμένου μέλλοντα. arbitratos fore

3. α. Να συμπληρώσετε τα κενά, ώστε να χαρακτηρίζεται πλήρως η συντακτική λειτουργία των εξής λέξεων του κειμένου:          Μονάδες 5

eos:                                      είναι  αντικείμενο .      στο interrogavit

illi:                                      είναι  υποκείμενο      στο  viderant

somno (στίχος 4ος):        είναι  εμμ αντικείμενο  στο dedit

equestribus:                       είναι  επιθετικός  προσδιορ  στο proeliis

ephippiorum:                      είναι  γενική αντικειμενική  στο  usus

  β. Να χαρακτηρίσετε συντακτικά τους όρους της παρακάτω πρότασης του κειμένου:  Respondit ille se esse Orcum.     Μονάδες 5

Μια κύρια πρόταση κρίσης

Respondit ρήμα της πρότασης

 Ille υποκείμενο του ρήματος respondit

 Se υποκείμενο στο esse

 Esse αντικείμενο στο respondi - ειδικό απαρέμφατο

 Orcum. Κατηγορούμενο στο se

4.α. Σύμφωνα με κανόνα του εγχειριδίου στο ρήμα  sino είναι εφικτές 2 συντάξεις. Να δώσετε την παρακάτω πρόταση και με την άλλη σύνταξη:

 Vinum a mercatoribus ad se importari non sinunt                            Μονάδες 6

       Vinum mercotores ad se importare non sinunt

    β. Να μετατραπεί η παρακάτω πρόταση  σε απαρεμφατική, αφού  εξαρτηθεί από το Tacitus  dicit  (Ο Τάκιτος αναφέρει):

           ephippiorum usus res turpis et iners habetur.                          Μονάδες 6

Tacitus dicit ephippiorum usum rem turpem et inertem haberi

   γ. Να μετατρέψετε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική:                 Μονάδες 6

           Paucis post diebus res ipsa fidem somnii confirmavit